Son zamanlarda, ikili kariyer araştırmaları, sporcuların üst düzey spor ve eğitimi başarılı bir şekilde dengelemek için ihtiyaç duydukları bilgi, beceri, deneyim ve tutumlar gibi yetkinliklerin incelenmesine giderek daha fazla odaklanmaktadır. Slovenya’da ve diğer 8 Avrupa ülkesinde gerçekleştirilen “Eğitimde ve Elit Sporda Altın” (GEES) adlı kapsamlı araştırma projesinde, eğitim ve sporun başarılı bir şekilde koordine edilmesi için hangi yetkinliklerin önemli olduğunu analiz ettik. Çalışmaya 15-25 yaş arası yaklaşık 4.200 sporcu katılmıştır. Sonuçlar, başarılı bir ikili kariyer için sporcuların aşağıdaki yüksek düzeyde gelişmiş yetkinliklere sahip olması gerektiğini göstermiştir:
– Zorlu anlarda ve ilerleme kaydedemediğiniz dönemlerde sebat etmek.
– Dinlenmenin ve yenilenmenin önemini anlamak.
– Okulda ve sporda stresle başa çıkma becerisi.
– Sporda ve eğitimde başarılı olmak için adanmışlık.
– Okulda ve sporda karşılaştığınız zorlukların üstesinden gelmek için kendi yeteneklerinize güvenin.
– Okulda ve sporda başarılı olma pahasına pes etme isteği.
– Zamanı etkin bir şekilde yönetme becerisi.
– Eğitim ve sporda destek personeli ile iyi çalışabilme becerisi (örn. bir antrenörle veya profesörlerle…).
– Okul ve spor koordinasyonunun taleplerini karşılamak için öz disiplin (örn. başkalarının gözetimi olmadan bağımsız çalışma).
– Atılganlık (kendine güvenen ve özgüvenli olmak).
İkili kariyer yönetiminde yetkinlik, okul ve sporun etkin koordinasyonu için de önemlidir. Bunlar arasında bilinçli bir şekilde planlama yapabilme, eğitim ve spor kariyeriyle bağlantılı bağımsız kararlar verebilme ve yapılması gerekenleri öncelik sırasına koyabilme becerisi yer almaktadır. Sporcunun okulda olduğu kadar sporda da başarılı olmak için ne yapması gerektiğini anlaması ve okul ile sporun birbirini olumlu bir şekilde tamamlayabileceğine inanması önemlidir. İkili bir kariyeri yönetmenin çok önemli yetkinliklerinden biri, sporcunun okul ve sporun taleplerini uzlaştırma şeklini kendisine, ihtiyaçlarına ve özelliklerine uyarlayabilmesidir. Çalışmanın sonuçları, başarılı bir ikili kariyer için I. öz düzenleme ve strese karşı direnç yetkinliklerinin gerekli olduğunu göstermektedir. Bunlar arasında stresli durumlarda duyguları kontrol etme ve başarısızlıkları ve sorunları olumlu tarafından görme becerisi yer alır. Sporda ve eğitimde başarı uzun soluklu bir çalışma gerektirdiğinden sabır en önemli yetkinliklerden biridir. Her iki alanda da ulaşılabilir hedefler belirlemek, bunları eleştirel bir gözle değerlendirebilmek ve gerekirse değiştirmek gerekir. Kişinin kendi güçlü ve zayıf yönlerinin ve yeteneklerinin farkında olması, başarılı bir ikili kariyer için önemlidir. Sporcu “şimdi ve buraya” odaklanabilmeli ve çevreden gelen rahatsız edici uyaranları mümkün olduğunca görmezden gelebilmelidir.
Sporcular, spor kariyerleri sırasında ve sonrasında hayatta nereye gitmek istediklerine dair bir vizyona sahip olmalı ve spor dışındakiler de dahil olmak üzere kariyer seçeneklerini araştırmaya ve keşfetmeye hazır olmalıdır. Her iki alanda da ulaşılabilir hedefler koyabilmeli ve yedek planlar hazırlamalıdır. Sporcunun esnek olması ve öngörülemeyen değişikliklere hazır olması önemlidir. Spor ve eğitimdeki başarıları doğru perspektife oturtma becerisi de çok önemli bir ikili kariyer yetkinliğidir (Štrumbelj vd., 2018).