3.3. Η διαχείριση του αθλητισμού ως ευκαιρία σταδιοδρομίας για νέους κορυφαίους αθλητές

Η διαχείριση του αθλητισμού ορίζεται ως η διαχείριση που περιλαμβάνει οποιοδήποτε συνδυασμό δεξιοτήτων σχετικών με το σχεδιασμό, την οργάνωση ή τη διεύθυνση ενός οργανισμού με κύριο προϊόν ή υπηρεσία που σχετίζεται με τον αθλητισμό ή τη σωματική δραστηριότητα[1]. Ενσωματώνει πολλούς διαφορετικούς τομείς, από τα οικονομικά μέχρι το μάρκετινγκ, από τις επιχειρήσεις μέχρι τη διαχείριση εκδηλώσεων και πολλά άλλα.

Με τις σπουδές αθλητικής διοίκησης, οι νεαροί επίλεκτοι αθλητές αποκτούν νέες γνώσεις σε διάφορες πτυχές της αθλητικής διοίκησης, μπορούν να βελτιώσουν την ικανότητά τους να διοικούν και να ηγούνται, να μάθουν πώς να δημιουργούν νέες συνεργασίες με τους αθλητικούς φορείς και τη (δια)εθνική αθλητική κοινότητα, τεχνικές επίλυσης προβλημάτων και διαχείρισης κρίσεων, ενώ παράλληλα εκτίθενται σε διάφορες επιχειρηματικές τάσεις που διαμορφώνουν την αθλητική βιομηχανία.

Διάφοροι τρόποι εκμάθησης αθλητικής διαχείρισης περιλαμβάνουν (α) πανεπιστήμια/κολέγια που προσφέρουν προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα, (β) σχολές επιχειρήσεων που προσφέρουν εξειδικευμένα προγράμματα τα οποία συνδυάζουν τις αρχές των επιχειρήσεων με μαθήματα προσανατολισμένα στον αθλητισμό, (γ) ινστιτούτα αθλητικής διαχείρισης που παρέχουν σχετικές πιστοποιήσεις, (δ) διαδικτυακές πλατφόρμες (Coursera, edX, Udemy) που προσφέρουν μαζικά ανοικτά διαδικτυακά μαθήματα από ξεχωριστά πανεπιστήμια και εμπειρογνώμονες του κλάδου. Οι επιλογές αυτές ανταποκρίνονται στην αυξανόμενη ζήτηση για εκπαίδευση στη διαχείριση του αθλητισμού.

Ακολουθεί μια σύντομη περιγραφή των δέκα (10) κύριων συνιστωσών του κλάδου της αθλητικής διαχείρισης με τις οποίες θα έρθει αντιμέτωπος ένας κορυφαίος αθλητής, αν αποφασίσει να ασχοληθεί με αυτόν:

Αθλητική διακυβέρνηση

Η αθλητική διακυβέρνηση αναφέρεται στο σύστημα, τις δομές και τις διαδικασίες που εφαρμόζονται για την εποπτεία και τη διαχείριση αθλητικών οργανισμών, ενώσεων και διοικητικών οργάνων. Είναι το πλαίσιο που διασφαλίζει τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και την υπεύθυνη λήψη αποφάσεων στον αθλητικό κλάδο. Η αποτελεσματική αθλητική διακυβέρνηση είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ακεραιότητας του αθλητισμού, την προστασία των δικαιωμάτων των αθλητών, την τήρηση των ηθικών προτύπων και την προώθηση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των αθλητικών οργανισμών.

Οι βασικές πτυχές της αθλητικής διακυβέρνησης περιλαμβάνουν:

1. Οργανωτική δομή: Η αθλητική διακυβέρνηση καθορίζει την οργανωτική δομή των αθλητικών φορέων, συμπεριλαμβανομένων των διοικητικών συμβουλίων, των επιτροπών και της εκτελεστικής διοίκησης. Περιγράφει τους ρόλους, τις αρμοδιότητες και τις γραμμές αναφοράς, ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματική λήψη αποφάσεων και οι σαφείς γραμμές εξουσίας.
2. Κανονισμοί και πολιτικές: Η αθλητική διακυβέρνηση θεσπίζει κανόνες, κανονισμούς και πολιτικές που διέπουν τη συμπεριφορά των αθλητών, των προπονητών, των αξιωματούχων και άλλων εμπλεκομένων στον αθλητισμό. Αυτό περιλαμβάνει πολιτικές κατά του ντόπινγκ, κώδικες δεοντολογίας, κατευθυντήριες γραμμές δεοντολογίας και μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς.
3. Οικονομική διαχείριση: Η αθλητική διακυβέρνηση περιλαμβάνει την επίβλεψη οικονομικών θεμάτων, συμπεριλαμβανομένου του προϋπολογισμού, της χρηματοοικονομικής αναφοράς και του ελέγχου. Οι διαφανείς οικονομικές πρακτικές διασφαλίζουν ότι η διαχείριση των πόρων γίνεται με υπευθυνότητα και χρησιμοποιούνται για την προώθηση της ανάπτυξης του αθλητισμού.
4. Εκπροσώπηση αθλητών: Η αθλητική διακυβέρνηση εξετάζει την εκπροσώπηση και τη συμμετοχή των αθλητών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Η συμβολή των αθλητών είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση των αναγκών και των ανησυχιών των άμεσα εμπλεκομένων στις αθλητικές δραστηριότητες.
5. Διαφάνεια και λογοδοσία: Η αθλητική διακυβέρνηση προωθεί τη διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων και διασφαλίζει ότι οι ενδιαφερόμενοι φορείς είναι υπόλογοι για τις ενέργειές τους. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη δημοσιοποίηση των οικονομικών στοιχείων, τη δημοσίευση των πρακτικών των συνεδριάσεων και την τήρηση μιας δίκαιης και διαφανούς διαδικασίας επιλογής αξιωματούχων και αθλητών.
6. Δεοντολογία και ακεραιότητα: Η δεοντολογία και η ακεραιότητα είναι υψίστης σημασίας στην αθλητική διακυβέρνηση. Θεσπίζονται μέτρα για την αποφυγή συγκρούσεων συμφερόντων, την προώθηση του ευ αγωνίζεσθαι και την προστασία από τη διαφθορά, το ντόπινγκ και άλλες ανήθικες πρακτικές.
7. Συμμετοχικότητα και Διαφορετικότητα: Η αθλητική διακυβέρνηση στοχεύει να είναι χωρίς αποκλεισμούς και ποικιλομορφία, ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή και την εκπροσώπηση όλων των δημογραφικών ομάδων, ανεξάρτητα από το φύλο, την εθνικότητα ή το υπόβαθρο.
8. Συμμόρφωση και νομικά θέματα: Οι αθλητικοί οργανισμοί πρέπει να συμμορφώνονται με τους εθνικούς και διεθνείς νόμους, καθώς και με τους κανονισμούς που θεσπίζουν οι εθνικές και διεθνείς αθλητικές ομοσπονδίες. Η συμμόρφωση διασφαλίζει ότι οι αθλητικοί φορείς λειτουργούν εντός του νομικού πλαισίου και πληρούν τα διεθνή πρότυπα.
9. Ανάπτυξη και προώθηση του αθλητισμού: Η αθλητική διακυβέρνηση επικεντρώνεται στην ανάπτυξη και την προώθηση του αθλητισμού, στηρίζοντας την ανάπτυξη της βάσης και δημιουργώντας ευκαιρίες για να διαπρέψουν οι αθλητές.

Η αποτελεσματική αθλητική διακυβέρνηση είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της αξιοπιστίας και της φήμης των αθλητικών οργανισμών και για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης του κοινού στον αθλητικό κόσμο. Με την τήρηση υψηλών προτύπων διακυβέρνησης, ο αθλητικός κλάδος μπορεί να συνεχίσει να προσφέρει ευχάριστες, δίκαιες και ασφαλείς εμπειρίες για τους αθλητές, τους φιλάθλους και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

Στρατηγικός σχεδιασμός στον αθλητισμό

Ο στρατηγικός σχεδιασμός περιλαμβάνει τη διαδικασία του καθορισμού σαφών στόχων, της διατύπωσης στρατηγικών και της δημιουργίας σχεδίων δράσης για την αποτελεσματική και αποδοτική επίτευξη των στόχων αυτών. Πρόκειται για μια προληπτική και προνοητική προσέγγιση που καθοδηγεί τη συνολική κατεύθυνση και τη λήψη αποφάσεων του οργανισμού. Ο στρατηγικός σχεδιασμός βοηθά τους αθλητικούς οργανισμούς να προσαρμόζονται στις αλλαγές του κλάδου, να αξιοποιούν τις ευκαιρίες και να ξεπερνούν τις προκλήσεις, παραμένοντας πιστοί στην αποστολή και τις αξίες τους.

Τα βασικά στοιχεία του στρατηγικού σχεδιασμού περιλαμβάνουν:

1. Αποστολή και όραμα: Η διαδικασία αρχίζει με τον καθορισμό της αποστολής του οργανισμού, η οποία περιγράφει τον σκοπό και τον λόγο ύπαρξής του. Η δήλωση του οράματος περιγράφει την επιθυμητή μελλοντική κατάσταση και τι φιλοδοξεί να επιτύχει ο οργανισμός μακροπρόθεσμα.
2. Ανάλυση SWOT: SWOT: Πραγματοποιείται ενδελεχής ανάλυση των Δυνατών Σημείων, Αδυναμιών, Ευκαιριών και Απειλών (SWOT) του οργανισμού. Η αξιολόγηση αυτή παρέχει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τις εσωτερικές ικανότητες και τους εξωτερικούς παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν την επιτυχία του οργανισμού.
3. Καθορισμός στόχων: Με βάση την αποστολή και την ανάλυση SWOT, τίθενται συγκεκριμένοι, μετρήσιμοι, εφικτοί, σχετικοί και χρονικά δεσμευμένοι (SMART) στόχοι. Οι στόχοι αυτοί ευθυγραμμίζονται με την αποστολή και το όραμα του οργανισμού και αποτελούν τη βάση για το στρατηγικό σχέδιο.
4. Στρατηγικές πρωτοβουλίες και στόχοι: Προσδιορίζονται στρατηγικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των βασικών προκλήσεων και την αξιοποίηση των ευκαιριών. Οι πρωτοβουλίες αυτές συνοδεύονται από συγκεκριμένους στόχους που καθορίζουν τι επιδιώκει να επιτύχει ο οργανισμός μέσω κάθε πρωτοβουλίας.
5. Κατανομή πόρων: Ο στρατηγικός σχεδιασμός περιλαμβάνει τον προσδιορισμό των πόρων, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών, ανθρώπινων και τεχνολογικών, που απαιτούνται για την επιτυχή υλοποίηση των στρατηγικών πρωτοβουλιών.
6. Σχέδιο υλοποίησης: Αναπτύσσεται ένα λεπτομερές σχέδιο που περιγράφει τα βήματα, τα χρονοδιαγράμματα, τις αρμοδιότητες και τους δείκτες απόδοσης για την εκτέλεση των στρατηγικών πρωτοβουλιών. Το σχέδιο αυτό διασφαλίζει ότι όλοι στον οργανισμό κατανοούν τους ρόλους τους και τη συμβολή τους στην επίτευξη των στόχων.
7. Παρακολούθηση και αξιολόγηση: Η συνεχής παρακολούθηση και αξιολόγηση του στρατηγικού σχεδίου είναι απαραίτητες για τη μέτρηση της προόδου, τον εντοπισμό τυχόν αποκλίσεων και την πραγματοποίηση προσαρμογών, εάν χρειάζεται. Οι βασικοί δείκτες απόδοσης (ΚΔΑ) χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση των επιδόσεων του οργανισμού σε σχέση με τους στόχους του.
8. Διαχείριση κινδύνων: Ο στρατηγικός σχεδιασμός περιλαμβάνει τον εντοπισμό πιθανών κινδύνων και προκλήσεων που μπορεί να προκύψουν κατά την υλοποίηση και την ανάπτυξη σχεδίων έκτακτης ανάγκης για τον μετριασμό αυτών των κινδύνων.
9. Δέσμευση των ενδιαφερομένων μερών: Η εμπλοκή των ενδιαφερομένων μερών, όπως οι αθλητές, οι προπονητές, το προσωπικό, οι χορηγοί και οι φίλαθλοι, καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας στρατηγικού σχεδιασμού, διασφαλίζει ότι οι απόψεις και τα σχόλιά τους λαμβάνονται υπόψη και ενσωματώνονται στο σχέδιο.

Ο στρατηγικός σχεδιασμός δεν είναι μια εφάπαξ άσκηση, αλλά μια συνεχής διαδικασία που απαιτεί ευελιξία και προσαρμοστικότητα για να ανταποκρίνεται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Οι επιτυχημένοι αθλητικοί οργανισμοί χρησιμοποιούν τον στρατηγικό σχεδιασμό ως δυναμικό εργαλείο για να καθοδηγήσουν την ανάπτυξη και την εξέλιξή τους, ενώ παράλληλα ανταποκρίνονται στη διαρκώς εξελισσόμενη αθλητική βιομηχανία.

Εκπροσώπηση του αθλητή

Ο αθλητικός μάνατζερ, γνωστός και ως αθλητικός ατζέντης ή εκπρόσωπος αθλητή, ενεργεί ως σύνδεσμος μεταξύ των αθλητών και των διαφόρων φορέων της αθλητικής βιομηχανίας. Ο πρωταρχικός ρόλος ενός αθλητικού μάνατζερ είναι να υπερασπίζεται τα συμφέροντα του αθλητή και να χειρίζεται διάφορες πτυχές της καριέρας και των επιχειρηματικών του υποθέσεων.

Ακολουθούν ορισμένες από τις βασικές αρμοδιότητες ενός αθλητικού μάνατζερ στην εκπροσώπηση αθλητών:

1. Διαπραγματεύσεις συμβάσεων: Οι αθλητικοί μάνατζερ διαπραγματεύονται συμβόλαια για λογαριασμό του αθλητή με ομάδες, συλλόγους, χορηγούς και άλλους οργανισμούς. Στόχος τους είναι να εξασφαλίσουν ευνοϊκούς όρους, συμπεριλαμβανομένων μισθών, μπόνους, κινήτρων και άλλων συμβατικών παροχών.
2. Σχεδιασμός καριέρας: Οι αθλητικοί μάνατζερ συνεργάζονται με τους αθλητές για να αναπτύξουν μακροπρόθεσμα σχέδια καριέρας. Αυτό περιλαμβάνει τον εντοπισμό ευκαιριών ανάπτυξης, την καθοδήγηση αποφάσεων σχετικά με την επιλογή ομάδας και τη χάραξη στρατηγικής για την επαγγελματική ανάπτυξη του αθλητή.
3. Οικονομική διαχείριση: Οι αθλητικοί μάνατζερ επιβλέπουν τις οικονομικές πτυχές της καριέρας ενός αθλητή, συμπεριλαμβανομένου του προϋπολογισμού, του φορολογικού σχεδιασμού και της διαχείρισης επενδύσεων. Μπορούν να συνεργαστούν με οικονομικούς συμβούλους για να διασφαλίσουν την οικονομική σταθερότητα και ασφάλεια του αθλητή.
4. Διαχείριση μάρκας: Αθλητικοί μάνατζερ βοηθούν τους αθλητές να χτίσουν και να διαχειριστούν την προσωπική τους μάρκα. Αναπτύσσουν στρατηγικές για την προώθηση της εικόνας του αθλητή, των εγκρίσεων και των ευκαιριών χορηγίας για την ενίσχυση της εμπορικότητάς του.
5. Μάρκετινγκ και εγκρίσεις: Οι αθλητικοί μάνατζερ αναζητούν συμφωνίες υποστήριξης και συνεργασίες μάρκετινγκ για τον αθλητή. Διαπραγματεύονται συμφωνίες χορηγίας και διασφαλίζουν ότι οι ευκαιρίες υποστήριξης ευθυγραμμίζονται με το εμπορικό σήμα και τις αξίες του αθλητή.
6. Νομική και συμβατική συμμόρφωση: Οι αθλητικοί μάνατζερ διασφαλίζουν ότι οι αθλητές συμμορφώνονται με τις νομικές απαιτήσεις, τους αθλητικούς κανονισμούς και τις συμβατικές υποχρεώσεις. Μπορούν να συνεργαστούν με νομικούς εμπειρογνώμονες για την εξέταση και την εκτέλεση συμβάσεων.
7. Σχέσεις με τα ΜΜΕ: Οι αθλητικοί μάνατζερ χειρίζονται τις αλληλεπιδράσεις με τα μέσα ενημέρωσης και τις δημόσιες σχέσεις για τον αθλητή. Διαχειρίζονται τα αιτήματα των μέσων ενημέρωσης, οργανώνουν συνεντεύξεις και βοηθούν στη διαμόρφωση της δημόσιας εικόνας του αθλητή.
8. Υγεία και ευεξία: Οι αθλητικοί μάνατζερ δίνουν προτεραιότητα στην υγεία και την ευημερία του αθλητή. Μπορούν να συντονίσουν την ιατρική περίθαλψη, την αποκατάσταση και την πρόσβαση σε ειδικούς σε θέματα αθλητικής απόδοσης για τη βελτιστοποίηση της φυσικής κατάστασης του αθλητή.
9. Διαχείριση κρίσεων: Οι αθλητικοί μάνατζερ λειτουργούν ως σύμβουλοι και βοηθούν τον αθλητή να ξεπεράσει δύσκολες καταστάσεις, προστατεύοντας τη φήμη και την καριέρα του.
10. Διαπραγμάτευση μεταβιβάσεων και συναλλαγών: Για αθλητές ομαδικών αθλημάτων, οι αθλητικοί μάνατζερ μπορούν να διαπραγματευτούν μεταγραφές και ανταλλαγές παικτών μεταξύ ομάδων, λαμβάνοντας υπόψη τις προτιμήσεις και τους στόχους καριέρας του αθλητή.
11. Δικτύωση και βιομηχανικές συνδέσεις: Οι αθλητικοί μάνατζερ χτίζουν σχέσεις με άτομα-κλειδιά της αθλητικής βιομηχανίας, όπως ιδιοκτήτες ομάδων, προπονητές και στελέχη της λίγκας.
12. Μακροπρόθεσμος σχεδιασμός: Οι αθλητικοί μάνατζερ βοηθούν τους αθλητές να σχεδιάσουν την καριέρα τους μετά το παιχνίδι. Αυτό περιλαμβάνει τη διερεύνηση ευκαιριών στην προπονητική, τη ραδιοτηλεοπτική ή άλλους ρόλους στον αθλητικό κλάδο.

[1] https://www.gcu.edu/blog/business-management/all-about-sports-management-industry