Εκτιμάται ότι περίπου το 13% του παγκόσμιου πληθυσμού αντιμετωπίζει κάποια μορφή διαταραχής της ψυχικής υγείας. Πράγματι, έχει διαπιστωθεί ότι οι διαταραχές της ψυχικής υγείας αποτελούν μία από τις κύριες αιτίες λειτουργικής εξασθένησης παγκοσμίως, προκαλώντας το μεγαλύτερο φορτίο ασθενειών.
Ο αθλητισμός αποτελεί ζωτικό εργαλείο για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας, την προώθηση των συναισθημάτων ευεξίας, αυτοεκτίμησης και αυτοεκτίμησης. Μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων άγχους και κατάθλιψης και έχει συνδεθεί με τη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας και της υγείας του εγκεφάλου.
Ενώ η βέλτιστη ψυχική υγεία είναι σημαντική για τις αθλητικές επιδόσεις, αποτελεί επίσης πολύτιμο πόρο για τους αθλητές εκτός αγώνων και σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Επιτρέπει την ανάπτυξη μιας ολιστικής και ισορροπημένης αθλητικής και μη αθλητικής ταυτότητας και μπορεί να βοηθήσει στην επιτυχή διαχείριση δύσκολων μεταβάσεων σταδιοδρομίας, συμπεριλαμβανομένης της συνταξιοδότησης.
Παρά τα μοναδικά αθλητικά τους ταλέντα, οι αθλητές δεν είναι απρόσβλητοι από τις προκλήσεις της ψυχικής υγείας, όπως η εξουθένωση, η αγωνία, το άγχος, η κατάθλιψη, οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες, η αϋπνία και η κατάχρηση αλκοόλ ή ναρκωτικών.
Πολλοί διαφορετικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική ευεξία των αθλητών: Ο τραυματισμός, οι πιέσεις απόδοσης, η αντιμετώπιση της αποτυχίας ή/και της επιτυχίας και η μετάβαση από τον αθλητισμό στην καριέρα συνδέονται με συμπτώματα ψυχικής υγείας. Αυτό έρχεται να προστεθεί στις προκλήσεις της ζωής που βιώνουν εκτός αθλητισμού, όπως η θλίψη, οι συγκρούσεις στις σχέσεις και οι οικονομικές δυσκολίες.
Ενώ εκτιμάται ότι ο επιπολασμός των συμπτωμάτων και των διαταραχών της ψυχικής υγείας μπορεί να είναι ακόμη υψηλότερος στους αθλητές ελίτ από ό,τι στον γενικό πληθυσμό, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι όλοι οι αθλητές μπορούν να βελτιστοποιήσουν την ψυχική τους ευεξία και την ισορροπία της ζωής τους.
Μια ερευνητική μελέτη του 2019 διαπίστωσε ότι το 34% των κορυφαίων αθλητών και το 26% των πρώην αθλητών ανέφεραν συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης.
Τέτοια συμπτώματα μπορεί να προκύψουν λόγω των προκλήσεων της ζωής που βιώνουν εκτός αθλητισμού, αλλά υπάρχουν επίσης τρόποι με τους οποίους ο αθλητισμός μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία. Η υπερβολική ή έντονη προπόνηση και ο ανταγωνισμός μπορεί να οδηγήσουν σε εξουθένωση, άγχος και άγχος. Επιπλέον, η πίεση για απόδοση σε υψηλό επίπεδο μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα απογοήτευσης, αποτυχίας και μειωμένης αυτοεκτίμησης, ιδίως σε αθλητές που είναι επιρρεπείς στην τελειομανία. Αυτό έρχεται να προστεθεί στις προκλήσεις της ζωής που βιώνουν εκτός αθλητισμού, όπως η θλίψη, οι συγκρούσεις στις σχέσεις και οι οικονομικές δυσκολίες.
Σε αυτή την ενότητα θα μάθετε ότι η ΔΟΕ αναγνωρίζει την επικράτηση της ψυχικής ασθένειας μεταξύ των αθλητών, τις πιθανές βλάβες που συνδέονται με την έλλειψη θεραπείας και τα πιθανά οφέλη της θετικής ψυχολογικής λειτουργίας. Η ΔΟΕ έχει μοναδικό ρόλο και ευθύνη στην υποστήριξη της ψυχικής υγείας των αθλητών, διασφαλίζοντας ότι τα εμπόδια καταρρίπτονται και ανοίγει ο δρόμος για μια πιο ισότιμη και υγιή κοινωνία. Η Ολυμπιακή Ατζέντα 2020+5 μας ζητά να κοιτάξουμε πέρα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες και να συμβάλουμε στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ με την ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σημασία της ψυχικής ευεξίας στη δημόσια υγεία, τη μείωση του στίγματος γύρω από την ψυχική υγεία και την ενθάρρυνση συμπεριφορών αναζήτησης βοήθειας (Εισαγωγή της εργαλειοθήκης της ΔΟΕ για την ψυχική υγεία των επίλεκτων αθλητών 2021 και του σχεδίου δράσης 2023).